Leren mediteren: meditatie voor beginners

Iedere dag hebben we gemiddeld vijftigduizend gedachten en driekwart ervan is negatief. Je kunt je voorstellen dat het dus behoorlijk chaotisch kan voelen in ons hoofd en dat het veel effect heeft op ons dagelijks leven. Meditatie kan een goede manier zijn om je geest weer tot rust te laten komen en je gedachten te onderzoeken.

Meditatie zorgt ervoor dat je afstand creëert tussen wie je bent en de gedachten die je hebt. Je ervaart dat er een bewustzijn is dat je gedachten kan waarnemen. En omdat we de waarnemer zijn, kunnen we de gedachten zelf niet zijn. De gedachten zijn dan ook niet het probleem, maar wel de betekenis die wij eraan geven. 

Omdat veel van onze gedachten negatief zijn en we ze continue blijven herhalen, worden het al snel overtuigingen. We nemen ze als waarheid aan en zijn erin gaan geloven. Als je je bewust bent van deze overtuigingen, kun je er ook voor kiezen om niet mee te gaan in deze gedachten.

Voordelen van mediteren
Meditatie onderdeel maken van je dagelijkse leven heeft veel voordelen. Je ervaart minder stress en het zorgt voor meer rust in je hoofd en lichaam. Ook verbetert je concentratie, doordat je gedachten minder snel afdwalen naar het verleden of de toekomst. Je kunt meer in het moment leven.

‘’Als je troebel water met rust laat, wordt het vanzelf helder’’, zei Lao Tse. Zo werkt het voor ons ook. Door rust en stilte, ontstaat er meer helderheid in je hoofd. En met een helder hoofd zijn we in staat om nieuwe inzichten op te doen en betere keuzes te maken.

Hoe doe je het? 
Mediteer je al wat langer, dan kun je eigenlijk overal mediteren. In de trein, als je loopt of staat, alles is mogelijk. Maar als je begint met mediteren, kan het fijn zijn om zittend of liggend te beginnen en een plek op te zoeken waar je niet gestoord kunt worden. Je kunt gebruik maken van een meditatiekussen, een yogamatje of een stoel. Zet ook een timer, bijvoorbeeld op je telefoon.

Mocht je de meditatie liggend willen doen, dan is het wel belangrijk dat je niet in slaap valt. En mocht dat niet lukken, dan heb je in ieder geval een fijn dutje gedaan! Heb je een comfortabele houding aangenomen? Breng dan je aandacht naar je ademhaling. 

Onze ademhaling is er vanaf het moment dat we geboren worden tot aan de dag dat we sterven. Het is altijd bij ons en is aanwezig in het nu. Haal rustig en diep adem. Als onze ademhaling rustig en gelijkmatiger wordt, wordt ons hoofd en lichaam dit ook.

Natuurlijk vraagt het wat oefening om hier met je aandacht bij te blijven en zal je vaak afgeleid worden door de gedachten die je hebt. Je hoeft je hoofd tijdens het mediteren dan ook niet leeg te maken. Je zult altijd gedachten blijven hebben en alhoewel ze door mediteren wel rustiger kunnen worden, betekent het niet dat je ze helemaal niet meer hebt.

Mochten er gedachten in je opkomen, observeer deze dan zonder erover te oordelen. Je hoeft ze niet te labelen, ze zijn niet goed of slecht. Breng vervolgens je aandacht weer terug naar je ademhaling. 

Zo kun je op een gegeven moment volledig aanwezig zijn in het moment en dwalen je gedachten steeds minder af naar verleden of toekomst. Je kijkt als het ware door je denken heen en zoekt daarmee de stilte op in jezelf. Zo komen we uit bij een deel van onszelf waar het rustig, vredig en liefdevol is. 

Begin klein
Hoelang je wilt mediteren, is helemaal aan jou. Je kunt beginnen met vijf of tien minuten of zelfs één minuut. Als je net begint met mediteren, kan het onmogelijk lijken om zolang stil te zitten en te focussen op je ademhaling. Maar hoe vaker je het doet, hoe beter je in staat bent om je aandacht erbij te houden. Net zoals dat je spieren kunt trainen met sporten, kun je je geest ook trainen. 

Focus ook niet te veel op het resultaat of de verwachtingen die je ervan hebt. Iedereen heeft verschillende ervaringen met mediteren en die zijn allemaal goed. Ieder moment van stilte heeft effect op hoe je je die dag voelt, ieder moment van stilte is er weer één. 

Het kan wel goed werken om de meditatie voor of achter een gewoonte te plakken die al in je systeem zit. Bijvoorbeeld na het tandenpoetsen in de ochtend of net voordat je naar bed gaat. Zo sla je het minder snel over en wordt het al snel een nieuwe gewoonte. 

Op je eigen manier
Zoveel mensen, zoveel wensen. En zo zijn er ook veel verschillende manieren om te mediteren. Er zijn geen vaste regels voor en je kunt onderzoeken wat voor jou het beste werkt. Je kunt staan, zitten en liggen. 

Je kunt je aandacht richten op een voorwerp, je kunt je in- en uitademingen tellen, je kunt een geleide meditatie doen of rustgevende muziek opzetten. Het kan in de ochtend, middag, avond en ieder moment ertussenin. 

Voor sommige mensen werkt het ook goed om het een andere naam te geven. Misschien heb je wel een negatieve associatie gekregen met mediteren omdat je het zweverig vindt klinken of je denkt dat het jou toch niet lukt.

Door het een andere naam te geven kun je er dan weer een positieve associatie mee krijgen. Denk aan: even met mezelf zitten, rustig ademhalen of een momentje van stilte, wat voor jou werkt! 

Wees lief voor jezelf
Op het moment dat we de stilte toelaten en met onze aandacht naar binnen gaan, kunnen we natuurlijk van alles in onszelf tegenkomen. Negatieve gedachten, emoties of onzekerheden. Het is belangrijk dat je deze er volledig laat zijn en dat je er met je liefdevolle aandacht naartoe gaat. 

Heb compassie voor jezelf. Je bent iets nieuws aan het proberen en het is belangrijk om extra lief voor jezelf te zijn. Je hoeft ook niet bang te zijn dat je het verkeerd doet of dat het niet gelukt is. Mediteren lukt eigenlijk altijd. De ene keer is het misschien drukker in je hoofd dan een andere keer. Maar ieder moment van stilte is even waardevol.